Jubileusz 70-lecia
Jubileusz 70-lecia działalności Polskiego Towarzystwa Chemicznego w Toruniu
W dniu 28 października 2016 roku odbyły się uroczystości jubileuszu 70-lecia działalności Polskiego Towarzystwa Chemicznego w Toruniu. Na uroczystości złożyły się odsłonięcie tablicy pamiątkowej na dawnym budynku Wydziału Mat-Fiz-Chem (obecnie Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UMK) na ul. Grudziądzkiej 5, złożenie kwiatów na grobie Profesora dr. hab. Antoniego Basińskiego, wybitnego chemika, nauczyciela akademickiego UMK i założyciela Oddziału Pomorskiego PTChem w Toruniu oraz wystąpienia okolicznościowe i sesja naukowa w Interdyscyplinarnym Centrum Nowoczesnych Technologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. W sesji uczestniczył Prezydent Miasta Torunia, Pan Michał Zaleski, dziekan Wydziału Chemii UMK prof. dr hab. Edward Szłyk prezes Polskiego Towarzystwa Chemicznego – prof. dr hab. inż. Jerzy Błażejowski (Uniwersytet Gdański), pełnomocnik zarządu województwa kujawsko-pomorskiego ds. rozwoju nauki, badań i wdrożeń oraz innowacyjności, , prof. dr hab. Bogusław Buszewski (poprzedni prezes ZG PTChem), prof. dr Roman Dąbek (Uniwersytet Coadmila, Meksyk), mgr inż. Stefan Oborski, Prezes Oddziału SITPChem w Toruniu. Uroczystości otworzyła Pani dr hab. Iwona Łakomska, prof, UMK przewodnicząca Oddziału toruńskiego PTChem, która powitała zebranych gości. Jako pierwszy wystąpił Pan Prezydent J. Zaleski, który pogratulował Towarzystwu jubileuszu działalności w Toruniu (rozpoczęto ją rok po powstaniu całego Uniwersytetu), wielkiego dorobku naukowego toruńskich chemików i dokonań organizacyjnych. Prezes Oddziału Toruńskiego SITPChem mgr. inż. Stefan Oborski przekazał gratulacje i życzenia w imieniu swojego Towarzystwa oraz odczytał okolicznościowy adres. Prezes S. Oborski wspominał również swoją wieloletnią współpracę z Wydziałem Chemii UMK.
Wystąpienia naukowe sesji otworzyło wystąpienie prof. B. Buszewskiego, który przedstawił historię 97 lat działalności Polskiego Towarzystwa Chemicznego. Towarzystwo szykuje się już do jubileuszu 100-lecia swego istnienia. Prof. B. Buszewski przedstawił cele działania Towarzystwa: popieranie rozwoju nauk chemicznych i szerzenie wiedzy chemicznej wśród społeczeństwa. Towarzystwo prowadzi Olimpiadę Chemiczną oraz Muzeum M. Curie-Skłodowskiej w Warszawie. Od 2006 r. Towarzystwo jest stowarzyszeniem non-profit i nie płaci podatków od organizowanych przez siebie imprez. Zaprezentowano również współpracę z innymi towarzystwami chemicznymi polskimi i zagranicznymi. Przedstawiono organizację Towarzystwa, jego czasopisma. Prelegent przedstawił historię organizacji chemicznych w Polsce jeszcze w XVIII i XIX w. oraz jego powstanie w 1919 r. Zreferowano Zjazdy PTChem przed II wojną światową i odtwarzanie działalności Towarzystwa po wojnie. Do Torunia trafili naukowcy z Uniwersytetu w Wilnie a z Uniwersytetu we Lwowie prof. Antoni Basiński. Towarzystwo ma trzech prezesów honorowych, profesorów: Wiktora Kemulę, Bogdana Baranowskiego i Zbigniewa Galusa. Towarzystwo przekazało swoje czasopisma chemiczne (Polish Journal of Chemistry i Chemię Analityczną) do konsorcjum europejskiego, wydającego europejskie czasopisma chemiczne, w którym dzięki temu ma ok. 9% udziałów i sporą dywidendę . Czasopisma europejskie mają IF po ok. 6, a nasze czasopisma wcześniej miały po ok. 0,3.
Prof. dr hab. inż. Jerzy Błażejowski w swoim krótkim wystąpieniu złożył Oddziałowi Toruńskiemu PTChem gratulacje z okazji jubileuszu i najlepsze życzenia w dalszej działalności i przypomniał, że działalność Towarzystwa w Gdańsku została zainicjowana przez pracowników, którzy przenieśli się do Gdańska z Torunia. Pani dr hab. Iwona Łakomska, prof. UMK przedstawiła historię Oddziału Pomorskiego Polskiego Towarzystwa Chemicznego, z którego od 1970 r wydzielił się oddział toruński i oddział bydgoski PTChem), sylwetki jego prezesów (najdłużej, bowiem 16 lat prezesem był prof. Antoni Basiński), największe sukcesy Oddziału toruńskiego. Do sukcesów tych należy trzykrotna organizacja dorocznych, ogólnopolskich Zjazdów PTCh, które w Toruniu odbyły się w latach 1974, 1993 oraz w 2007 r. jubileuszowy, 50. Zjazd. Oddział toruński Towarzystwa dał Polskiemu Towarzystwu Chemicznemu Prezesa Zarządu Głównego w osobie prof. B. Buszewskiego oraz dwóch wiceprezesów: prof. A. Basińskiego i prof. B. Buszewskiego. Prof. A. Basiński by też członkiem honorowym Towarzystwa.
Prof. dr Roman Dąbek (uczeń prof. A. Basińskiego) powiedział, że wobec tego, że wydana została obszerna biografia Profesora A. Basińskiego, byłego rektora Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, on opracował i przedstawił naukowe drzewo genealogiczne prof. Antoniego Basińskiego w oparciu o założenia kto był promotorem jego doktoratu, następnie kto był promotorem promotora, lub nauczycielem (dla czasów zanim zaczęto stosować stopnie doktora) i tak dalej. To drzewo zaczyna się od tak wybitnego chemika jak Antoine Lavoisier, a zawiera takie nazwiska jak Joseph Guy-Lusac, Justus Libig, Emil Erlenmayer, Richard Zigsmondy i wiele innych równie znanych i zasłużonych. Prof. A. Basiński wypromował 34 doktorów, z których każdy jest teraz kolejnym ogniwem tego „drzewa genealogicznego”.
Jako ostatni prelegent wystąpił dr Andrzej Szyprowski, redaktor naczelny Przemysłu Chemicznego, który przedstawił historię 100 lat czasopisma, jego osiągnięcia i najważniejsze problemy.
Wszyscy prelegenci i goście uroczystości otrzymali specjalne podziękowania oraz okolicznościowe medale z portretem Profesora Antoniego Basińskiego.
Sponsorami uroczystości byli Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Prezydent Torunia i Dziekan Wydziału Chemii UMK.